---------- Forwarded message
----------
From: Mr King Ta <
Date: 2016-10-27 21:56 GMT-07:00
Subject: Fw: Qua hay: Trung Quốc chấn động...
To: Frank Do <
Trung Quốc chấn động vì bài diễn thuyết của Thượng tướng Không
Quân Lưu Á Châu
Lời của Lưu Á
Châu có thể làm nhiều người không thoải mái, nhưng con người chỉ nghe lời hay ý
đẹp sẽ không thể thức tỉnh được. Bài phát biểu của họ Lưu chính là một tiếng
nói khác.”
Tín niệm và
đạo đức
Tôi là người
kế thừa văn hóa Trung Quốc, cũng là người phê phán văn hóa Trung Quốc. Trong
quá khứ, trước hết tôi là người kế thừa văn hóa Trung Quốc, sau đó mới là người
phê phán. Hiện tại, tôi là người phê phán, sau mới là người kế thừa văn hóa
Trung Quốc.
Lịch sử phương
Tây là quá trình “bỏ ác theo thiện”. Lịch sử Trung Quốc lại là quá trình “bỏ
thiện theo ác”.
Phương Tây cổ
đại cấm đủ điều, chỉ có bản năng con người là không cấm. Trung Quốc cái gì cũng
không cấm, chỉ cấm bản năng của con người.
Người phương
Tây dám thể hiện chính mình và tư tưởng cá nhân, cũng dám “khoe” bản thân lõa
thể. Người Trung Quốc chỉ biết “mặc quần áo”. “Mặc quần áo” cho tư tưởng. Mặc
quần áo dù sao cũng dễ hơn cởi quần áo.
Hegel nói: “Trung
Quốc không có triết học.” Tôi nhận định Trung Quốc hàng ngàn năm
qua chưa từng sinh ra tư tưởng gia. Tư tưởng gia mà tôi nói tới, là những người
có cống hiến trọng đại cho tiến trình văn minh nhân loại như Hegel, Socrates,
Plato…
Lão Đam (Lão
Tử) có phải là tư tưởng gia hay không? Chỉ dựa vào cuốn “Đạo đức kinh” 5.000
chữ có thể trở thành tư tưởng gia được không? Chưa kể tới “Đạo đức kinh” có vấn
đề.
Khổng Tử có
thể xem là tư tưởng gia chăng?
Hậu nhân chúng
ta “kiểm duyệt” ông thế nào? Tác phẩm của ông chưa từng cung cấp cho người
Trung Quốc một thể hệ giá trị quan về nội tâm có thể đối kháng được quyền lực
thế tục. Cái ông đem lại là “tất cả xoay vòng quanh quyền lực”.
Nếu như Nho
học là tôn giáo, thì đó là “ngụy tôn giáo”; nếu là tín ngưỡng, thì đó là “ngụy
tín ngưỡng”; còn nếu là triết học, thì đó là triết học của xã hội bị “quan
trường hóa”.
Xét từ ý nghĩa
này, Nho học là có tội đối với người Trung Quốc. Trung Quốc không thể có tư
tưởng gia mà chỉ có chiến lược gia. Xã hội Trung Quốc là một xã hội binh pháp.
Dân tộc của chúng ta chỉ tôn sùng chiến lược gia.
Một nhân vật
có sự nghiệp chẳng mấy thành công như Gia Cát Lượng lại được người ta hoài
niệm. Ông không có hùng tâm tráng chí, dùng người cũng không đúng đắn. Có tư
liệu còn chỉ rõ ông là kẻ lộng quyền.
Nhưng một
người như thế lại được nâng lên tầm cao đáng giật mình. Đây cũng là một kiểu phản
ánh tâm linh của dân tộc chúng ta.
Trong một hình
thái xã hội như thế, có 3 loại hành vi trở nên phổ biến:
1. Ngụy biện
Con trai tôi
năm nay (2010-PV) thi đỗ vào khoa báo chí một trường đại học. Khoa này là một
trong những khoa báo chí xuất sắc nhất ở Trung Quốc. Tôi bèn bảo con trai đưa
giáo trình để tôi xem. Xem xong tôi nói, thứ này không đáng để đọc.
Trong giáo
trình có một khẳng định: Trung Quốc phát minh ra thuốc súng. Sau khi thuốc súng
truyền tới châu Âu đã “phá vỡ những thành trì phong kiến thời Trung cổ” ở châu
Âu.
Thật là nực
cười, anh phát minh ra thuốc súng đi phá vỡ “thành trì phong kiến” của người
ta, vậy thành trì của chính anh tại sao không bị phá? Ngược lại còn kiên cố
hơn?
Khi thảo luận
vấn đề Đài Loan tại ĐH Quốc phòng, có một quan điểm khá “ăn khách”: Đài Loan là
một “chiếc khóa”. Nếu không giải quyết được vấn đề Đài Loan thì “chiếc khóa” sẽ
chặn “cửa lớn” của Trung Quốc. Trung Quốc sẽ không có đường ra biển lớn.
Quan điểm này
là ngụy biện. Tôi có thể phản bác lại trong một câu.
Tây Ban Nha
sau khi trở thành cường quốc trên biển đã không hề chặn nước láng giềng Bồ Đào
Nha cũng trở thành cường quốc đại dương.
Eo biển Dover
(Calais), Pháp chỉ cách lãnh thổ nước Anh 28 hải lý, Anh có ngăn cản Pháp trở
thành cường quốc trên biển hay không?
Mấu chốt khiến
Trung Quốc mất đi đại dương chính là các thế hệ thống trị trong lịch sử không
có quan niệm “hải quyền”.
2. Đối ngoại
mềm mỏng, đối nội tàn nhẫn
Văn minh châu
Âu và văn minh Trung Quốc gần như cất bước cùng nhau, nhưng châu Âu hình thành
nhiều quốc gia nhỏ, trong khi Trung Quốc hình thành một đại đế quốc thống nhất.
Nói tới điều
này, chúng ta thường cảm thấy vui mừng. Kỳ thực, việc châu Âu hình thành nhiều
quốc gia chính là một cách thể hiện lục địa này có tự do tư tưởng.
Mặc dù bọn họ
chia thành nhiều nước nhỏ, nhưng, ít nhiều những gì có liên quan tới văn minh
nhân loại đã được sinh ra từ chính những quốc gia tách rời này.
Còn chúng ta
làm được gì cho văn minh thế giới?
Thống nhất
giang sơn chắc chắn có liên hệ tất yếu với thống nhất tư tưởng. Xã hội chiến
lược là xã hội mang tính hướng nội. Tôi từng nghiên cứu kỹ lưỡng những khác
biệt giữa Mỹ-Trung: Trung Quốc ở các sự vụ quốc tế về cơ bản là mềm mỏng, đối
với sự vụ trong nước thì cứng rắn.
Nước Mỹ ngược
lại, cứng rắn trong lĩnh vực sự vụ quốc tế, mềm mỏng ở các vấn đề quốc nội.
Tôi không nhớ
tôi đọc được vấn đề này trong cuốn sách nào, nhưng có một kết luận: Đó là do
bất đồng văn hóa quyết định. Văn hóa Trung Quốc là khép kín, hướng nội; văn hóa
Mỹ là cởi mở, hướng ngoại.
Quan niệm
“nhất thống” cũng là một tư tưởng theo kiểu hướng nội. Điều này giải thích vì
sao chúng ta là “cừu” trước các thế lực ngoại xâm, nhưng lại là “sói” trước
chính đồng bào của mình.
[…]
Người Trung
Quốc muốn dân mình đánh mình, đó mới gọi là dũng mãnh!
3. Thấp hèn, thô
tục
Tinh thần thấp
hèn tất dẫn đến hành vi thấp hèn. Tinh thần cao quý sẽ đưa tới hành vi cao quý.
Khoảng 20 năm
trước, ở khu tập thể tôi sống phát sinh một chuyện thế này: Một đôi vợ chồng
đòi ly hôn. Ông chồng đưa “tình mới” về nhà, cãi cọ ầm ĩ. Bà vợ chạy lên nóc
nhà định nhảy xuống.
Người vây xung
quanh đứng xem rất đông. Có người hào hứng hét lên: “Nhảy
đi! Nhảy đi!” Sau đó bà vợ được cảnh sát cứu xuống, những người xem
thậm chí còn thấy tiếc nuối.
Tôi thở dài
trở về nhà, bật tivi xem. Truyền hình đang phát một câu chuyện ở châu Âu. Tại
nước nào đó, tôi nhớ mang máng là Hungary, 70 năm trước có một thợ mỏ trẻ tuổi
chuẩn bị làm đám cưới.
Lần cuối cùng
người này xuống mỏ trước hôn lễ, tai nạn sập hầm xảy ra khiến anh ra đi mãi
mãi. Cô dâu không tin người mình yêu đã ra đi nên mỏi mòn chờ đợi suốt 70 năm.
Gần đây người
ta tu sửa lại hầm mỏ đã phát hiện ra một thi thể chính là chú rể khi trước. Do
trong hầm không có không khí, thi thể chú rể lại ngâm trong nước chứa khoáng
chất nên vẫn giữ được sự trẻ trung như 70 năm trước. Còn cô dâu khi ấy đã trở
thành một bà lão tóc bạc trắng.
Bà ôm thi thể
người yêu khóc thảm thiết và đưa ra quyết định tiếp tục hoàn thành hôn lễ.
Đó là một cảnh
tượng chấn động lòng người: Tân nương 80 tuổi trong bộ váy cưới trang trọng màu
trắng, tóc bà cũng trắng như tuyết. Người yêu của bà, vẫn trẻ trung như vậy,
được đặt nằm trong cỗ xe ngựa.
Hôn lễ và tang
lễ cử hành đồng thời, khiến bao người phải rơi nước mắt.
Sự kiện dễ
dàng khảo nghiệm tiêu chuẩn đạo đức của dân tộc chúng ta nhất chính là sự kiện
11/9 ở Mỹ. Vụ 11/9 dù không thay đổi thế giới, nhưng đã thay đổi nước Mỹ. Đồng
thời, thế giới cũng rất khó quay trở về thời điểm “trước 11/9”.
Khi vụ khủng
bố trên xảy ra, ở đất nước chúng ta, ít nhất là trong một khoảng thời gian, một
bầu không khí “kém lành mạnh” lan tỏa khắp nơi.
Tối 12/9, có
người gọi điện cho tôi nói rằng, sinh viên trường ĐH Bắc Kinh và ĐH Thanh Hoa
đang “khua chiêng gõ trống”.
Tôi nói đội
tuyển bóng đá Trung Quốc ngày 7/10 mới thi đấu. Đó là trận cuối cùng gặp Các
tiểu vương quốc Ả-Rập thống nhất (UAE), nếu thắng sẽ lọt vào vòng chung kết
World Cup.
Một lúc sau
tôi mới biết thì ra các sinh viên Trung Quốc đang ăn mừng tòa tháp đôi của
Trung tâm Thương mại Thế giới (WTC) tại Manhattan bị máy bay khủng bố đâm vào.
Trung Quốc có
một đoàn đại biểu nhà báo, khi ấy đang làm việc tại Mỹ. Khi nhìn thấy tháp đôi
bị đâm trúng, nhóm ký giả này không dừng được đã vỗ tay hoan hô.
Đây là một
dạng thẩm thấu văn hóa. Không thể chỉ trích bọn họ vì hành động như vậy, bởi
bản thân họ đã không thể tự kiểm soát được bản thân nữa. Kết quả nhóm này bị Mỹ
tuyên bố “vĩnh viễn không hoan nghênh”.
Tôi ở Không
quân Bắc Kinh, mấy ngày ấy có nhiều người trong bộ đội tới thăm, tôi đều hỏi
cách nhìn của họ về sự kiện 11/9. Tất cả đều nói: “Nổ rất hay”.
Về sau tôi mới
nói, đó là điều đáng buồn. Nếu những người như thế yêu Trung Quốc, vậy Trung
Quốc còn cứu được không? Truyền thông thì không cần nhắc tới, vì nơi không có
thời sự nhất ở Trung Quốc chính là trên mặt báo.
Năm 1997, công
nương Diana qua đời trong vụ tai nạn giao thông. Bạn không cần biết Diana là
người thế nào, Hoàng gia Anh ra sao, nhưng chí ít nhân vật này có “giá trị thời
sự”. Các tờ báo lớn trên thế giới đều đăng thông tin đó trên trang nhất, chỉ có
báo Trung Quốc không đăng.
Ngày hôm đó,
dòng tít lớn nhất trên báo chí Trung Quốc là “Các trường trung học, tiểu học ở
Bắc Kinh khai giảng”. Bài báo này chẳng khác đưa tin “Ngày hôm nay người dân
Bắc Kinh ăn cơm” là mấy, giá trị chỉ có vậy.
Tối ngày thứ
hai sau vụ 11/9, tôi xem chuyên mục “Phỏng vấn tiêu điểm” trên truyền hình với
hy vọng được nghe một số bình luận về sự kiện này. Kết cục, chương trình tối
hôm đó nói về… tăng cường tự thân xây dựng chi bộ đảng ở nông thôn như thế nào.
Anh muốn xem
gì? Đều không có. Cái anh không muốn nghe thì nhất định nói cho anh nghe.
“Những cái miệng quốc gia” (các MC nổi tiếng-PV) đương nhiên không có tội tình
gì.
Bao người
thiệt mạng trong vụ 11/9 đều là vô tội. Thứ mất đi là sinh mạng, điều tôn
nghiêm nhất trên thế giới. Bản thân những sinh mạng này không liên quan gì tới
chính phủ Mỹ.
Chúng ta đối
đãi với người khác bằng thái độ như vậy, nhưng người ta không dùng thái độ đó
đối xử với chúng ta. Đối chiếu rõ ràng nhất chính là vụ thảm án Dover.
Năm đó, một
nhóm người Phúc Kiến trốn trong xe chở động vật từ eo biển Dover vượt biên vào
Anh. Do bị thiếu không khí vì phải ở trong xe kín vài chục giờ đồng hồ, đa số
đều bị ngạt chết, chỉ còn 2 người sống sót.
Sau khi vụ
việc bung bét, Đại sứ quán Trung Quốc không có lấy một người ra mặt. Cuối cùng,
người dân Anh ở Dover phải đứng ra cử hành đám tang và truy điệu những người
thiệt mạng.
Rất nhiều trẻ
em đã tới tham gia, trong tay chúng cầm đồ chơi do Trung Quốc sản xuất. Nhân
tiện nhắc tới, trên thế giới hiện nay có tới 90% đồ chơi là “Made in China”.
Phóng viên hỏi
các em nhỏ: “Vì
sao tới tham gia lễ truy điệu?” , đám trẻ trả lời rằng: “Vì
bọn họ cũng là người, đồ chơi mà chúng cháu cầm trong tay có thể do một trong
số họ góp phần làm ra”. Trong cả lễ truy điệu ấy không có một người
Trung Quốc nào.
Thế nào gọi là
văn minh, thế nào là không văn minh? Tôi vẫn đang suy nghĩ.
Hình
ảnh trong vụ khủng bố New York 11/9/2001
Khen ngợi
khủng bố mới thực sự là khủng bố
Văn hóa Trung
Quốc giáo dục ra người Trung Quốc. Đầu tiên, xem nhẹ tính mạng của bản thân thì
mới coi người khác và tính mạng của họ như trò đùa. Tự thân không có quyền lực
để quý trọng sinh mạng của mình, cũng không cho phép người khác có.
Lỗ Tấn từng
phê phán tâm thái bàng quan cũng được “luyện” thành từ đó. Người Trung Quốc
thấy người khác bị giết, không ai không hào hứng kích động.
Giai cấp thống
trị cũng cố tình đưa người ra giữa đám đông để hành hình. Giai cấp bị trị thì
hưởng thụ cảm giác “hưng phấn” của nhà thống trị trong đám đông.
Đặc biệt là
khi phạm nhân bị xử tử bằng lăng trì, người xem đông “như rừng như biển” suốt 3
ngày 3 đêm. Ngay cả quán sá cũng mang ra đó mở hàng, đao phủ tay còn nhuốm máu
vẫn cầm bánh bao rao bán.
Ngày nay không
còn lăng trì nữa, nhưng thói quen “xét xử giữa công chúng” vẫn còn.
Ngày xưa người
dân đi xem xử tử Đàm Tự Đồng và nhóm Lục quân tử (sự kiện Mậu Tuất biến pháp
1898-PV) như trẩy hội thì làm sao trận Giáp Ngọ (1894) không thất bại?
Còn hậu duệ
của bọn họ thì thế nào?
[…]
Anh thực hiện
được “4 hiện đại hóa” thì có tác dụng gì? Buổi sáng tôi thường xem tivi trong
khi tập thể dục. Sản phẩm “chạy” nhất trong tiết mục quảng cáo của Thời sự Buổi
sáng là gì? Cửa chống trộm.
Đó là bi kịch
của một dân tộc. Chúng ta sống như ở trong lồng. Khi tôi sống tại Thành Đô thì
ở trong căn hộ của mấy đời Chính ủy Không quân trước đó.
Vừa vào nhà
nhìn qua thì, trời ơi, như ở trong ngục vậy! Cửa sổ và ban công đều được lắp
các tấm lưới chống trộm. Tôi cho bỏ hết.
Gần đây có một
cuốn sách tiêu đề “Trung Quốc có thể nói ‘Không'”. Tôi nói, đúng là anh có thể
nói “không”, nhưng anh nói khi đứng sau cánh cửa chống trộm. Đó không phải là
dũng cảm, mà là yếu hèn.
Kiều Lương
(Thiếu tướng, tác giả quân đội nổi tiếng Trung Quốc-PV) nói rất hay: “Những
người ái quốc mà đến trông thấy phường trộm cắp chó gà còn phải tránh đường để
đi, lại có hào khí can đảm nói ‘không’ với các cường quốc phương xa!”
Cần nhìn nhận
nước Mỹ khách quan, toàn diện
Mỹ là quốc gia
như thế nào?
Trước đây tôi
từng nghe một câu mô tả: Những gì tốt nhất và tồi tệ nhất trên thế giới cộng
lại chính là New York. Dùng câu này để nói về nước Mỹ ngày nay phải chăng cũng
phù hợp?
Thế hệ quân
nhân chúng ta là những quân nhân gánh vác hy vọng tương lai của đất nước. Không
thể làm “phái thân Mỹ”, nhưng cũng không thể đơn giản là “phái chống Mỹ”, mà
phải là “phái hiểu Mỹ” thành thục.
Biết đối thủ
mới chiến thắng được đối thủ. Hạ thấp đối thủ chính là hạ thấp bản thân. Thác
Bạt Hoành (Hiếu Văn Đế triều Bắc Ngụy-PV) đổi tên nước Nhu Nhiên thành Nhu Nhu,
ý là “sâu bọ”, rồi ông bị chính Nhu Nhiên đánh bại, khác nào “không bằng cả sâu
bọ”.
Mỹ không mong
Trung Quốc hùng mạnh, cũng giống như Trung Quốc không hy vọng Mỹ “xưng bá”.
Quan hệ Mỹ-Trung có xung đột, nhưng cũng có lợi ích chung nhất định.
Làm thế nào để
hóa giải xung đột, phát triển lợi ích chung mới là điều mà các nhà ngoại giao
Trung Quốc cần phải nỗ lực thực hiện.
Trung Quốc
muốn phát triển thì không được đoạn tuyệt giao lưu với thế giới. Thế giới hiện
tại vẫn là đơn cực. Chỉ có Mỹ suy yếu mới xuất hiện thế giới đa cực. Chúng ta
không thể đoạn tuyệt với Mỹ, cũng không thể ôm kỳ vọng lớn vào Mỹ.
Hiện tại không
phải là thời cơ thích hợp nhất để đối đầu với Mỹ. Lợi ích quốc gia phải là
chuẩn mực cao nhất cho hành động của chúng ta.
Chúng ta cần
nhẫn nại. Nhẫn nại không phải là mềm yếu. Chỉ có khuất phục mới là mềm yếu.
Mỹ đương nhiên
không muốn Trung Quốc trỗi dậy, không muốn kinh tế Trung Quốc đi lên. Nhưng
chúng ta cần nhớ: Đấu tranh với đối thủ thì anh nhất định phải cho đối phương
chứng kiến cục diện mà họ không muốn thấy nhất.
Người Mỹ hy
vọng người Trung Quốc nội chiến thì chúng ta đã nội chiến thật. Mỹ không “cười
lăn cười bò” mới lạ. Đương nhiên, nếu chỉ “nằm gai nếm mật, nhẫn nại chờ thời”
thì cũng không được.
Trung Quốc
trong vai trò nước lớn có thể giống như một võ hiệp thời cổ đại, giấu mình
trong thâm sơn cùng cốc tu luyện võ công, đợi ngày “quyết chiến” với kẻ địch
hay không?
Với nguồn tài
nguyên và dân số, cùng với văn hóa của Trung Quốc, Trung Quốc không có khả năng
hùng mạnh như Mỹ, chưa kể nước Mỹ vẫn đang tiến lên không ngừng.
Vẫn là Mao
Trạch Đông nói đúng: “Đánh
vẫn phải đánh, đàm vẫn phải đàm, hòa vẫn phải hòa.”
Con người cần
phải mưu trí. Đấu tranh về ngoại giao càng cần mưu trí. Phải “dắt mũi” được
người khác chứ không phải bị người ta “dắt mũi”.
Khrushchyov
(cựu Tổng bí thư đảng Cộng sản Liên Xô-PV) chính là một người mưu trí. Trong
một lần đại hội, Khrushchyov “to gan” phê phán Stalin.
Có người đưa
vụ việc lên báo chất vấn Khrushchyov rằng ông cũng là một nhân vật trong nhóm
quyền lực cốt lõi thời Stalin cầm quyền, vậy tại sao không đứng ra phê phán từ
thời đó?
Đáp lại,
Khrushchyov đọc to câu hỏi một lần, sau đó hô lên trước đám đông: “Là ai đã gửi
câu hỏi này? Hãy đứng ra đây!…” Ở phía dưới xao động một hồi nhưng không có ai
bước ra.
Khrushchyov
bèn nói: “Các
anh xem, trong tình hình dân chủ, không cần e sợ như thế này mà đồng chí gửi
câu hỏi còn không dám đứng ra, vậy trong bầu không khí thời kỳ Stalin, có ai
dám đứng lên phê phán ông ấy?”
Cả hội trường
liền vỗ tay.
Trong cuộc đấu
với nước Mỹ, chúng ta cần có mưu trí như Khrushchyov. Khi cần ẩn nhẫn thì ẩn
nhẫn. Giống như Đặng Tiểu Bình từng nói với Thủ tướng Canada Pierre Trudeau:
“Taoguangyanghui
(chiến lược ngoại giao ‘ẩn nhẫn’ của ông Đặng-PV) mà chúng tôi nói đến, bao gồm
bất chấp thể diện cũng phải duy trì quan hệ với quốc gia phát triển nhất trên
thế giới.”
Đại ý của Đặng
Tiểu Bình là, Trung Quốc nhất định phải “đồng bước” cùng văn minh thế giới,
không được xa rời văn minh thế giới. Khi cần đấu tranh thì quyết không nhượng
bộ.
Sùng bái Mỹ là
không đúng, thân Mỹ không đúng và ghét Mỹ cũng không đúng.
Chính phủ Mỹ,
các chính khách và người dân Mỹ có điểm tương đồng, cũng có khác biệt. Anh phải
có trí tuệ cao độ để phân biệt điều đó. Trong quá khứ, nhân dân Mỹ giúp Trung
Quốc thoát ách thực dân, cống hiến to lớn đưa xã hội Trung Quốc tiến bộ. Giữa
hai nước không có xung đột về lợi ích căn bản.
Ngày nay, lợi
ích quốc gia của Mỹ trải khắp toàn cầu, giữa hai nước đã có xung đột nảy sinh.
Nhưng chúng ta vẫn phải dùng tâm thế đạo đức để đánh giá sự vật, không được
kích động.
[…]
Một
lính cứu hỏa sử dụng thiết bị ảnh nhiệt để tìm kiếm dấu hiệu của sự sống trong
buổi sáng ngày 12/9/2001, khoảng 24 giờ sau khi chiếc máy bay đầu tiên đâm vào Trung
tâm Thương mại Thế giới (WTC).
Điểm đáng sợ
thực sự của nước Mỹ ở đâu?
Mặc dù Mỹ có quân
đội hùng mạnh nhất thế giới, công nghệ tiên tiến nhất, nhưng tôi cho rằng điều
này không đáng sợ. Nghe nói máy bay tàng hình của họ bay qua Trung Quốc rất tự
do, nhưng điều đó cũng không có gì đáng ngại.
Những điều
đáng sợ của Mỹ không nằm trong số đó.
Năm 1972, tôi
theo học ĐH Vũ Hán. Trong tiết chính trị, một thầy giáo giảng rằng: “Mỹ
là đại diện cho các nước tư bản chủ nghĩa ‘giãy chết’, giống như Mặt trời xuống
núi, hơi thở đã rất yếu ớt.”
Tôi – một sinh
viên công-nông-binh trang bị “tận răng” – lập tức phản bác: “Thưa
thầy, em cảm thấy thầy nói không đúng.
Nước Mỹ dù
không giống như Trung Quốc – là Mặt trời mọc đằng Đông lúc 8, 9 giờ sáng, nhưng
họ cũng không phải là hoàng hôn, mà là Mặt trời giữa trưa.”
Câu nói của
tôi làm thấy giáo giận tím mặt nói: “Em
dám nói những lời như vậy ư!”
Thầy giáo
không hỏi tôi vì sao trả lời như vậy, nhưng đã dùng ngay một chữ “dám”. Tâm lý
ở trong đó rất dễ dàng đoán định.
Chính “quốc
gia tư bản chủ nghĩa ‘giãy chết'” đã lãnh đạo cuộc cách mạng khoa học kỹ thuật
mới của thế giới thập niên 1990 của thế kỷ trước.
Khi tôi tốt
nghiệp đại học cũng là lúc Trung Quốc cải cách mở cửa. Tôi lại có một quan
điểm: Mỹ
là quốc gia do hàng nghìn hàng vạn người không yêu tổ quốc của chính mình tập
hợp thành, nhưng bọn họ đều yêu nước Mỹ.
Vào thời đó
rất nhiều lãnh đạo một mặt thì mắng Mỹ, nhưng mặt khác lại đưa con cái sang Mỹ
học hành. Sự khác biệt rất lớn!
Vậy, điểm đáng
sợ của Mỹ là gì? Cá nhân tôi cảm thấy có 3 điểm:
1. Giới tinh
anh của Mỹ không thể xem thường
Chế độ cán bộ
và cơ chế tranh cử của Mỹ cho phép bảo đảm những nhà quyết sách của nước này là
nhóm tinh anh.
Bi kịch của
Trung Quốc, từ lớn như quốc gia cho tới nhỏ như từng cơ quan thì tình trạng phổ
biến là, người
có tư tưởng không quyết sách, người quyết sách không có tư tưởng. Người có đầu
óc thì không có chức quyền, có chức quyền thì không đầu óc.
Mỹ thì ngược
lại, hệ thống hình tháp của họ vừa hay phù hợp để “nâng” giới tinh hoa lên cao.
Vì vậy, thứ
nhất, Mỹ không phạm sai lầm. Thứ hai, Mỹ ít phạm sai lầm. Thứ ba, nếu phạm sai
lầm Mỹ cũng nhanh chóng sửa đổi.
Chúng ta phạm
sai lầm, đó là thứ nhất. Thứ hai, thường xuyên phạm sai lầm. Thứ ba, phạm sai
lầm rồi rất khó sửa sai.
[…]
Đối với một
dân tộc hùng mạnh mà nói, tầm quan trọng của lãnh thổ đã giảm xuống, thay vào
đó là theo đuổi “quốc thế” (vị thế quốc gia-PV).
Người Mỹ không
có yêu sách về lãnh thổ đối với bất kỳ quốc gia nào. Họ không quan tâm tới lãnh
thổ, những gì Mỹ làm trong toàn bộ thế kỷ XX là tạo dựng vị thế.
Thế nào gọi là
“tạo thế”? Bên cạnh kinh tế lớn mạnh chính là lòng dân! Có lòng dân thì quốc
gia sẽ có sức “ngưng tụ”, mất đi lãnh thổ cũng có thể lấy về. Không có lòng dân
thì anh có lãnh thổ cũng sẽ để mất.
Nhiều lãnh đạo
quốc gia chỉ nhìn 1 bước. Nước Mỹ hành động thường tính trước 10 bước.
Chính vì như
vậy, mỗi một sự kiện trọng đại trên thế giới kể từ sau Thế chiến II đều làm gia
tăng vị thế của nước Mỹ. Nếu chúng ta để họ “dắt mũi” thì rất có khả năng sẽ
đánh mất tất cả “vốn liếng” chiến lược.
Trọng tâm chiến
lược của Mỹ sẽ không chuyển dịch sang châu Á, nhưng không có nghĩa là họ không
bao vây Trung Quốc.
Rất nhiều
người chỉ nhìn vào Mỹ bao vây Trung Quốc về quân sự, cũng như chỉ nhìn thấy
chênh lệch giữa Mỹ-Trung về công nghệ và vũ khí mà không thấy được ở tầm chiến
lược, đặc biệt là sự mất cân bằng ở bình diện ngoại giao còn nghiêm trọng hơn
cả tụt hậu về khí tài.
Việc ngoại
giao của Trung Quốc đối với Mỹ, hoặc là có hình thức mà không có giới hạn, hoặc
là có chi tiết mà không có toàn cục.
Sau sự kiện 11/9,
Mỹ tấn công Afghanistan trong vòng 2 tháng, áp sát Trung Quốc từ phía Tây. Áp
lực quân sự từ Nhật Bản,[…], Ấn Độ cũng không giảm.
Nhìn từ bên
ngoài, Trung Quốc giành được một số lợi ích từ vụ 11/9, nhưng những lợi ích này
có thể sẽ biến mất chỉ sau 1,2 năm nữa.
Tôi nhận định
sự bao vây chiến lược đối với Trung Quốc là một dạng khác, không phải quân sự
mà vượt qua quân sự.
Những năm gần
đây, các quốc gia xung quanh chúng ta đều lần lượt cải cách chế độ xã hội, […].
Nga, Mông Cổ đã thay đổi; Kazakhstan cũng vậy, bên cạnh các quốc gia đi trước
là Hàn Quốc, Philippines, Indonesia…
Mối đe dọa này
đối với Trung Quốc còn nguy hiểm hơn đe dọa quân sự. Đe dọa về quân sự chỉ là
hiệu ứng trong thời gian ngắn, trong khi sự bao vây bởi các quốc gia “dân chủ”
như trên mới là ảnh hưởng dài hạn.
2. Nước Mỹ
khoan dung và rộng lượng
Bạn nên tới
châu Âu trước rồi qua Mỹ. Bạn sẽ nhận thấy sự khác biệt lớn: Buổi sáng tại châu
Âu trên phố hầu như không có người, trong khi đường phố ở Mỹ có rất nhiều người
tập thể dục, thậm chí cả ngày đều như vậy.
Tôi có một
nhận định: Rèn luyện là một loại phẩm chất. Rèn luyện thân thể đại diện cho một
dạng văn hóa cầu tiến. Muốn biết một quốc gia có mạnh mẽ hay không thì nhìn vào
số lượng người tập luyện thể dục là rõ.
Người Mỹ có
thể lấy quốc kỳ làm quần để mặc lên người. Tôi cũng mua một chiếc như vậy ở Mỹ
và mặc thường xuyên.
Tôi mặc nó là
để kỳ thị nó, để trút giận, giống như một dạng giải tỏa và thỏa mãn về tâm lý.
Người Mỹ mặc nó là một kiểu chế giễu, nhưng bản chất khác nhau.
Người Mỹ có
thể đốt quốc kỳ của họ giữa đường phố. Đới Húc (Đại tá không quân, Viện trưởng
Viện nghiên cứu hợp tác và an ninh hải dương Trung Quốc, bạn của tác giả-PV)
nói: “Nếu
một quốc gia ngay cả quốc kỳ của mình cũng tự đốt được, thì anh còn lý do gì để
đốt quốc kỳ của họ?”
3. Sức mạnh vĩ
đại của tinh thần và đạo đức
Đây là điều
đáng sợ nhất.
Sự kiện 11/9
là một thảm họa. Khi thảm họa ập đến, thứ đầu tiên gục ngã là thân thể, nhưng
cái đứng vững là linh hồn. Có những dân tộc khi gặp tai họa, thân thể chưa đổ
nhưng linh hồn đã tiêu biến.
Trong sự kiện
11/9 phát sinh 3 sự việc đều cho phép chúng ta nhìn thấy sức mạnh của người Mỹ.
Thứ nhất, sau
khi phần đỉnh tòa nhà WTC bị máy bay đâm vào, khói lửa bốc lên, tình hình vô
cùng nguy cấp. Mọi người thông qua lối thoát hiểm để ra ngoài nhưng không quá
hoảng loạn.
Mọi người đi
xuống, nhân viên cứu hỏa xông lên; đôi bên nhường đường cho nhau, không ai đâm
vào ai. Khi có phụ nữ, trẻ em, người mù tới, mọi người tự giác nhường lối cho
họ đi trước. Thậm chí một chú chó cũng được nhường lối đi.
Nếu tinh thần
của một dân tộc không mạnh mẽ đạt tới trình độ nào đó thì họ tuyệt nhiên không
thể có những hành động như thế. Đối diện với tử vong vẫn bình tĩnh như vậy, nếu
không phải là thánh nhân thì cũng tiệm cận với thánh nhân rồi.
Chuyện thứ
hai, ngày tiếp theo sau vụ 11/9, thế giới đã biết đây là hành động của các phần
tử khủng bố Ả-Rập. Rất nhiều siêu thị, nhà hàng của người Ả-Rập bị những người
Mỹ phẫn nộ đập phá. Các thương nhân người Ả-Rập cũng bị tấn công.
Trong thời
khắc đó, một nhóm người Mỹ đã tập hợp lại và tới các siêu thị, nhà hàng của
người Ả-Rập để đứng gác, đến các khu dân cư của người Ả-Rập đi tuần, ngăn chặn
bi kịch leo thang.
Đây là một
tinh thần như thế nào? Trung Quốc tự cổ đã có truyền thống báo thù. Tôi sống ở
Thành Đô. Đặng Ngải (tướng Ngụy thời Tam Quốc-PV) phá Thành Đô xong, con trai
Bàng Đức (tướng Ngụy-PV) đem nam phụ lão ấu cả nhà Quan Vũ giết sạch.
Những cuộc báo
thù tanh máu không hiếm trong lịch sử Trung Quốc.
Chuyện thứ ba,
chiếc máy bay Boeing 767 rơi xuống Pennsylvania vốn dĩ có mục tiêu là Nhà
Trắng, sau đó hành khách trên máy bay chống trả bọn khủng bố mới làm máy bay
rơi xuống. Bởi thời điểm đó bọn họ đã biết tin tòa nhà WTC và Lầu Năm Góc bị
máy bay đâm vào.
Các hành khác
đã nhanh chóng quyết định, không thể không làm gì mà phải quyết tử với khủng
bố. Cho dù là trong tình thế như vậy, họ vẫn làm một việc: Bỏ phiếu thông qua
việc “liều chết” với những tên khủng bố.
Vào thời khắc
sinh tử cũng không áp đặt ý chí của mình lên người khác. Sau đó tập thể đồng
tình, họ mới hành động. Thế nào gọi là dân chủ, đây chính là dân chủ.
Tư tưởng của
dân chủ đã ăn sâu vào sinh mạng, huyết mạch, cốt tủy của họ. Một dân tộc như
thế, họ không cường thịnh thì ai cường thịnh; một dân tộc như thế, họ không
thống trị thế giới thì ai thống trị thế giới.
Ngày
11/9/2011, Tổng thống Mỹ Barack Obama và phu nhân Michelle thăm lại địa điểm mà
chuyến bay số hiệu 93 đâm xuống Pennsylvania nhân hoạt động tưởng niệm 10 năm vụ
khủng bố.
Tôi thường suy
tư rằng: Vũ khí tân tiến, công nghệ mới nhất, lực lượng vũ trang hùng mạnh nhất
thế giới nằm trong tay những người như thế rất phù hợp. […] Cho dù nằm trong
tay Trung Quốc, Trung Quốc có thể làm được gì cũng không biết chắc được.
Nước Mỹ có
nhiều kinh nghiệm thành công đáng để chúng ta tham khảo, học hỏi. Sau vụ 11/9,
Mỹ không thành lập “Ủy ban 11/9”, cũng không thành lập bộ chỉ huy khẩn cấp gì
đó.
Tôi rất phản
đối những điều không thực tế. Sau khi tôi tới Không quân Thành Đô, hoặc là
không họp, hoặc là ít họp. Những cuộc họp không thể tránh thì họp nhanh. Việc
đầu tiên tôi làm là thay đổi “học tập Thường ủy” thành tự học. Cầm văn bản đọc
thì gọi gì là học!
Tôi đấu tranh
với thế lực thủ cựu. Sức lực cá nhân tôi có hạn nhưng không thể không đấu
tranh, cho dù sứt đầu mẻ trán cũng không nản.
Ví dụ, thường
ở trong bộ đội tôi không ăn cơm. Ngày nào về nhà được thì tôi mang theo lương
khô chứ không ăn trong quân. Tôi tới sư đoàn 33, ở Không quân Bắc Kinh cũng như
vậy. Nếu không thể không ăn thì tôi ăn đơn giản.
Dù nói rằng
uống nửa lít rượu không đổ được hồng kỳ, ăn một bữa cơm không sập được giang
sơn. Nhưng cái gì nhiều quá, lãng phí quá, để tích tiểu thành đại thì rất khó
nói.
Khi nghiên cứu
nước Mỹ, chúng ta nên nắm chắc nội hàm của nó. Không được chỉ nhìn những cái
nhỏ, mà phải xem cái lớn.
Có một câu nói
hay: Thường
nghị luận khuyết điểm của người khác thì bạn là kẻ dưới đáy chuẩn mực đạo đức;
thường nghị luận khuyết điểm của nhân loại thì bạn chính là tư tưởng gia.
Lời kết
Qua bài diễn
thuyết 3 tiếng đồng hồ ngày hôm nay, mục tiêu mà tôi theo đuổi là sự giải phóng
con người. Nếu nói rằng tôi đến đây để gặp gỡ mọi người thì không bằng nói rằng
mọi người tới để “nhận biết” tôi.
Tôi đã rất
phóng khoáng trao gửi “toàn bộ bản thân” cho các bạn, tôi thể hiện tư tưởng cá
nhân trước các bạn. Đặc biệt, những điều tôi nói về phương Tây, về nước Mỹ cũng
không tách rời chủ đề cuộc thảo luận này.
Có 2 điều tôi
muốn bổ sung. Thứ nhất, tôi là một người trung thành với chủ nghĩa dân tộc. Mọi
điều tôi nói ra đều vì cái tốt cho quốc gia, dân tộc.
Trong bất cứ
tình huống nào, tôi cũng xem lợi ích dân tộc là tối cao.
Vì điều đó, tôi chấp
nhận đổ máu, sứt đầu mẻ trán. Trong đầu tôi vẫn thường hiện lên cảnh tượng
trong chiến tranh Triều Tiên:
Mùa đông năm
1951, đơn vị của cha tôi tấn công quân Mỹ. Do vũ khí thua kém Mỹ nên buộc phải
mai phục trong đêm tại vị trí gần quân địch nhất. Một liên đội yên lặng chờ đợi
cả một đêm.
Đêm đó trời đổ
tuyết lớn, lạnh vô cùng. Lúc trời sáng, còi hiệu xung phong vang lên, nhưng hơn
100 chiến sĩ mai phục ở đó không có một ai đứng dậy. Tất cả bọn họ đã chết vì
lạnh.
Cho đến chết
họ vẫn giữ đội hình chiến đấu. Về sau Chủ tịch Mao khi nghe báo cáo, ông lập
tức bỏ mũ, đứng dậy rất lâu không nói gì.
Chiến tranh
biên giới Trung-Ấn 1962, máy bay Trung Quốc tiêu diệt một đơn vị của Ấn Độ. Đơn
vị này ngày xưa từng thuộc biên chế quân đội Anh, tham gia cuộc Chiến tranh nha
phiến lần thứ 2, hỏa thiêu Viên Minh Viên.
Chủ tịch Mao
nhận tin qua điện thoại, đập bàn đứng dậy, nói: “Quốc
nhục trăm năm!”
Đồng thời, mọi
người cũng nên nhận thấy, tình hình Trung Quốc so với phương Tây không giống
nhau.
Có những việc
mặc dù nhìn thấy rồi, nhưng lại không thể dễ dàng đạt được. Cũng có những việc
còn chưa nhìn thấy. Có những khác biệt về quan niệm chỉ có thời gian qua đi mới
rút ngắn khoảng cách được.
Lần đâu tiên
gặp gỡ các cán bộ cấp doanh trở lên ở căn cứ Côn Minh, tôi đã vô cùng thẳng
thắn, mạnh dạn nói nhiều như vậy. Đó là những thành quả nghiên cứu của tôi. Tôi
chịu trách nhiệm với phát biểu của mình.
Chỗ nào nói
đúng, các vị hãy ghi nhớ lấy; còn chỗ nào nói sai, mọi người hãy “vào tai này
lọt tai kia”, xem như chưa nghe thấy.
Mỗi con người
là một cá thể, mỗi cá thể đều được tự do. Tôi không thể áp đặt tư tưởng của
mình lên mọi người. Tôi cũng không thể yêu cầu tư tưởng của mọi người phải
thống nhất đến một tư tưởng nào đó.
Đó là điều không thể.
Thế nhưng chúng ta lúc nào cũng muốn theo đuổi mục tiêu này. Đó là
điều hết sức mơ hồ, trên thực tế không thể thực hiện được.
