SÀI-GÒN:
HÒN NGỌC VIỄN-ĐÔNG
I
Tài-liệu
nước ngoài
I.1/ Trong tác-phẩm “Hanoi and Ho Chi Minh City: The Long Struggle of Two
Cities” (Hà-Nội và “Thành-Phố HCM”: cuộc gắng sức lâu dài của Hai Thành Phố
ấy), độc-giả đọc thấy ở trang 304:
Nguồn:
Saigon được dùng làm trung-tâm hành-chánh của
Nam-Kỳ (vào năm 1862).
Do đó mới bắt đầu việc biến-cải cái phố chợ này thành thủ-phủ của thuộc-địa Đông-Dương, một thủ-đô thường được nhắc đến như là
“Hòn Ngọc Viễn Đông”….
I.2/ Trong tác-phẩm “Les Noms de la ville
depuis trois siècles” (Các tên-gọi của Thành-Phố Sài-Gòn từ 3 thế-kỉ nay), ở trang 43 tác-giả viết:
Nguồn:
Trong số các tên-gọi dành cho Thành-Phố Sài-Gòn, cái tên-gọi làm cho nó hãnh-diện nhất là
từ-ngữ xác-định phẩm-chất được dùng trong thời-kì
thuộc-địa: “Hòn Ngọc Viễn-Đông”.
Sau đó thì có các tên-gọi khác kém phần thơ-mộng hơn.
I.3/ Trong tập tài-liệu nhan đề “Đông Dương”
của Phủ Tổng-Ủy Pháp tại Đông Dương (trang 114) phổ-biến tại Cuộc Triển-Lãm Thuộc-Địa tại
Marseille năm 1906,
có đoạn:
Nguồn:
Saigon, thủ-phủ của Nam-Kì,
xây quanh vị-trí phòng-thủ của người An-Nam mà
quân Pháp và Tây-Ban-Nha
tấn-chiếm năm 1859, sau thời-gian tái-thiết đã trở thành “Hòn Ngọc Viễn-Đông” và là “thủ-đô lịch-sử của Đông-Dương” (thuộc Pháp).
I.4/ Trong tác-phẩm
“Les Chemins vers la Ville” (Những Con Đường dẫn đến Thành-Phố (Saigon)”, ở trang 114 có đoạn:
Nguồn:
Nên nhớ là
việc đánh chiếm thuộc-địa đã bắt đầu tại Saigon
hơn một phần tư thế-kỉ trước khi bắt đầu tại Hà-Nội
(năm 1888). Thành-phố (Saigon) hồi đó
được xem là “Hòn Ngọc Viễn-Đông”, một
kiểu mặt kính nhà hàng của nền thuộc-địa Pháp…
cho đến năm 1902 thì Phủ Toàn-Quyền dời ra Hà-Nội.
I.5/ Trong tác-phẩm “De Saigon à Ho Chi Minh Ville, Une Métropole entre
Utopies et Compromis” (Từ Saigon đến
“Thành-Phố Hồ Chí Minh”, một thủ-đô ở giữa Không-Tưởng và Thỏa-Hiệp) của Daniel Weissberg và Thái Thị Ngọc Du, ở trang 41 các tác-giả viết:
“Thành-Phố Hồ Chí Minh”, một thủ-đô ở giữa Không-Tưởng và Thỏa-Hiệp) của Daniel Weissberg và Thái Thị Ngọc Du, ở trang 41 các tác-giả viết:
Nguồn:
“Hòn Ngọc Viễn-Đông”, “thành-phố thiên-đường”, đồng-thời
với “da trắng, tây-lai và da đỏ”, là nơi pha-chế/thí-nghiệm của nền
“vi-mô dân-chủ thuộc-địa” giữa các năm 1925 và 1945 (Pháp bị Nhật đảo-chánh)….
II
Tài-Liệu
tiếng Việt
II.1/ Trong tác-phẩm “Phong Thủy Việt Nam” của Hoàng
Long Hải, độc-giả đọc thấy:
“Bởi phía Bắc Đông Dương là “Lục địa Trung Hoa”,
phía Tây là “Lục địa Ấn Độ”, nên có khi người ta gọi Đông Dương là Bán Đảo (Bán Đảo Đông Dương). Ngày nay, danh từ ấy ít được dùng tới. Thời Pháp thuộc, có khi người ta gọi Đông Dương là “Viễn Đông” (Far East), Saigon là “Hòn Ngọc
Viễn Đông”. Ngày nay, người
ta gọi chung vùng nầy là “Đông
Nam Á.”
II.2/ Trong bài-viết “Đặng Thế Phong: Tài hoa bạc mệnh” đăng trên diễn-đàn Văn Thơ Lạc Việt và nhiều diễn-đàn liên-mạng, tác-giả Lê Hoàng Long đã viết:
“Mùa xuân năm 1941, cô Tuyết cùng (Đặng Thế)
Phong từ Nam Định lên Hà Nội để tiễn
chân và tạm biệt Đặng Thế
Phong vào Sài Gòn (rồi đi Nam
Vang). Ở kinh đô xứ Chùa Tháp, ở Hòn
Ngọc Viễn Đông một thời gian thấy cuộc sống cũng không được
thoải mái như ý mong muốn, Đặng
Thế Phong trở về Hà Nội…”
Ông chết ở vùng ngoại ô thành phố Hà Nội ở tuổi 24 vào năm 1942 (dưới thời Pháp-thuộc).
II.3/ Theo Từ-Điển Bách-Khoa mở Wikipedia, thì:
“Thuật ngữ Hòn ngọc Viễn
Đông (tiếng Pháp: la perle de l'Extrême-Orient) là một
mỹ danh được thực dân Pháp dùng để chỉ
thành phố Sài Gòn, thủ đô của Liên bang Đông
Dương thuộc Pháp thời kỳ đầu thế kỷ 20 (Viễn Đông ở
đây là chỉ 3 nước thuộc địa ở cực Đông của Pháp, gồm Việt Nam, Lào và Campuchia).”
Đầu thế-kỉ 20 là từ 1900 đến 1950 (dưới thời Pháp-thuộc).
II.4/ Bài-viết “Lý
Giải Mỹ Danh Hòn Ngọc Viễn Đông” đăng trên mạng ảo vnexpress có đoạn:
“Sự cạnh
tranh của Anh, Pháp
trong việc “khai hóa” các nước thuộc địa. Từ những năm 1895, Pháp tập trung xây dựng cơ sở hạ tầng ở thuộc địa
nhằm phát triển kinh tế. Họ đặt tham vọng vượt mặt nước Anh tại Singapore và HongKong.
Danh xưng “Hòn Ngọc Viễn Đông” (La perle de l’Extrême
Orient) xuất hiện để chỉ cho Sài Gòn. Đây được
xem là thủ phủ của Đông Dương về kinh tế, giải
trí để cạnh tranh với Singapore của người Anh.”
II.5/ Kiến-Trúc-Sư Nguyễn
Hữu Thái trên mạng ảo tuoitre.vn đã viết:
“Mong muốn
tạo lập một đế chế thuộc Pháp tại Đông Nam châu Á, đã phần nào tạo động lực ganh đua
với đế quốc Anh. Đông
Dương thuộc Pháp được dự kiến sẽ cạnh
tranh với Ấn Độ thuộc Anh.
“Pháp tạo ra ‘Hòn ngọc
Viễn Đông’ để đối ứng với Ấn Độ mà
Anh “tấn phong” là “viên châu báu trên vương
miện.”
III
Kết-Luận
III.1/ “Hòn Ngọc Viễn Đông” là danh-xưng của Thành-Phố Sài-Gòn dưới thời Pháp-thuộc (trước 1945).
III.2/ Người Pháp ở Âu-Tây xa-cách Sài-Gòn
(và Việt-Nam, Đông-Dương) nên mới sử-dụng chữ “viễn” là “xa”. Người Việt-Nam ở Á-Đông
là ở ngay trên đất/nhà của
mình mà gọi Sài-Gòn là “Hòn Ngọc Viễn-Đông” (thấy “sang” bắt
quàng làm họ) thì là mất gốc, tự mình tách lìa quê cha đất tổ ra khỏi đời sống vật-chất
lẫn tinh-thần của mình.
III.3/ Nếu có nhân-vật, lực-lượng nào muốn làm
cho Sài-Gòn sáng chói như một “Hòn Ngọc” thì “Hòn
Ngọc” đó phải là “Hòn Ngọc Á-Châu” hay là “Hòn Ngọc Á-Đông”; như thế mới có í-nghĩa, chính-danh và
giá-trị.
__._,_.___
No comments:
Post a Comment
Thanks