Nước Mỹ không có
"lãnh tụ vĩ đại"
Ls. Luân Lê -
01.11.2016
CON QUÁI VẬT
Hiến pháp nước Mỹ.
Nước Mỹ, luôn là một quốc gia vĩ đại, không phải bởi họ tự nhận mình
như vậy, mà bởi họ biết cách chỉ trích mình và biết lắng nghe để tự làm tốt lên
mỗi ngày.
Với họ, không một ai được coi là hay mô tả như một hình tượng theo
nghĩa lãnh tụ, là cha già dân tộc hay trở thành một hình mẫu của quốc gia, ngay
cả người khai quốc là Washington, cũng chỉ được coi là một nhân vật lịch sử vĩ
đại trong số 4 vị tổng thống tiếp theo tính cho đến nay mà được trạm khắc trên
vách đá để ghi nhớ công ơn của họ.
Điều vĩ đại của nước Mỹ, đó là sự tự do tư duy, sự khai sáng trí tuệ,
sự rộng mở đối với mọi thành phần và chủng tộc, bất kể thân phận hay gốc gác,
và điều vĩ đại hơn cả phần còn lại của thế giới chính là bản Hiến pháp của Hợp
chủng quốc Hoa Kỳ tồn tại vững chãi trong suốt gần 230 năm kể từ khi được thông
qua năm 1789 và có hiệu lực năm 1791.
Bản thân nước Mỹ, cũng tồn tại trong lòng của nó đầy những mâu thuẫn,
nhược điểm và cả những bất cập, như từ thuở đầu lập quốc vẫn còn duy trì chế độ
nô lệ, sự phân biệt chủng tộc, nội chiến, hay người da màu không được bầu cử,
tham gia chính trị, bị đối xử tệ bạc và thậm chí ngược đãi. Cho đến những năm
1960s thì Martin Luther King (đứng đầu LBJ) mới giải thoát và chấm dứt cơn đau
kéo dài 100 năm cho tình trạng ấy của nước Mỹ.
Họ vẫn có tình trạng vi phạm Hiến pháp, tổng thống vẫn có lúc lạm
quyền, nhưng điều làm nên nước Mỹ vĩ đại là ở đó, bản Hiến pháp, được cả thế giới
học thuật đánh giá là vĩ đại nhất trong những điều vĩ đại, luôn được bảo vệ khắt
khe, nghiêm ngặt, ở đó có cơ chế để kiểm soát mọi thứ không cho nó trở nên tha
hoá, suy thoái – tất thảy mọi người đều bình đẳng và có thể thực hiện những quyền
chính trị ngang nhau, mặc dù có thể trước đó nó đã từng bị ngăn cản hay hạn chế
vì lý do văn hoá hay ý thức hệ còn tồn tại như một trở ngại thực tế.
Để nghiên cứu về nước Mỹ, có lẽ sẽ luôn là quá thiếu thời gian để
có thể tìm hiểu một cách cặn kẽ hay thấy hết được mọi ngóc ngách và sự vĩ đại của
nó, tôi vẫn đặt tên cho nước Mỹ là con quái vật của thế giới. Chưa bao giờ con
quái vật ấy ngừng lớn mạnh mà ngày càng bứt phá một cách khủng khiếp trong mọi
mặt, đặc biệt là sự phát triển về khoa học công nghệ và sự dân chủ một cách ngày
càng điên rồ, mà tất cả mọi quyền lực đúng nghĩa hoàn toàn thuộc về nhân dân
của Hiệp chủng quốc Hoa Kỳ.
Ở đó, họ kiểm soát quyền lực chứ không kiểm soát con người. Họ khống
chế chính trị chứ không cấm cản hay loại trừ con người.
Cơ chế tam quyền phân lập, đối trọng và kiểm soát, đa đảng phái, tư
pháp đại diện cho công lý mà không sinh hoạt chính trị, báo chí tự do ngôn luận
một cách mạnh mẽ nhất, người dân có thể tước bỏ quyền lực của những nhánh quyền
lực nhà nước nếu có dấu hiệu đủ cho họ thấy rằng nó có xu hướng xâm phạm Hiến
pháp, những đạo luật hoặc đe doạ tới nhân dân của mình, mà họ là một phần trong
đó.
Cơ chế bầu cử tự do, công khai, đã lựa chọn được người mà họ cho rằng đủ
xứng đáng để đặt niềm tin mà đứng vào vị trí lãnh đạo, nhưng ở đó cũng có cơ chế
để phế truất họ nếu không còn đủ tín nhiệm, mà vốn chỉ được đảm nhận hai nhiệm
kỳ liên tiếp với tối đa 8 năm tại vị, nếu trúng cử vào nhà trắng.
Ở Mỹ, không có ai là lãnh tụ, không ai là tinh hoa đến mức không thể
thay thế, cũng chẳng có ai là đại diện cho nước Mỹ về trí tuệ, vì không ai được
tuyên truyền hay khắc hoạ như một vị vua tối cao, phải đời đời nhớ ơn, mà ở đó
mỗi con người chỉ là một phần của lịch sử và với chức phận nào đó của mình, khi
hoàn thành sẽ được ghi nhận như một sự đền đáp của quốc gia dành cho họ.
Một anh lính hy sinh trên chiến trường, một người lái tàu ngăn cản
đoàn tàu lao xuống vực, một người quét dọn ngăn được một vụ tấn công khủng bố
hay một vị tổng thống nào đó ban hành ra đạo luật nâng cao an sinh cho dân nghèo,
đều được đánh giá như nhau về tính biểu tượng đối với công lao mà họ đã thực
hiện.
Ở nước Mỹ, người cống hiến và làm việc là nhân dân Mỹ, không phải
một người hay một vài người, nhất là với cương vị người lãnh đạo – vì với họ,
lãnh đạo hay chính trị chỉ đơn thuần là một nghề được trả lương, nếu có nhu cầu
và được nhân dân tín nhiệm và bầu lên, đó là chức trách họ phải hoàn thành, chứ
hoàn toàn không phải họ ở đó là từ trên trời rơi xuống với sứ mệnh thiên chúa
nào cả.
Nhân dân Mỹ tin vào Chúa, nhưng Chúa lại không đặt niềm tin vào một
ai, mà họ đặt vào trong Hiến pháp của họ, ngay cả trên những đồng tiền dollar,
đều có dòng chữ “In God We trust”, và Bồi thẩm đoàn ở mỗi phiên xử tại toà án
đều là 12 người (là số thành viên trong buổi tiệc cuối cùng của Chúa, người thứ
13 là tín đồ Judas đã phản bội Chúa để hãm hại Jesu – kẻ dối trá và lừa gạt) để
quyết định đến số mệnh một con người trước vòng lao lý.
Điều mà người Mỹ họ tin, không phải một vài cá nhân xuất chúng nào,
mà là ở thứ mà có thể khiến người ta ít phạm sai lầm nhất và nếu phạm phải thì
làm sao để ngăn cản hay phế bỏ thứ đó đi, chỉ có thứ đó mới được đặt niềm tin,
mà cuối cùng nhất và cũng là quan trọng nhất, chính là bản Hiến pháp vĩ đại của
họ và được canh chừng và bảo vệ nghiêm ngặt cũng như tối cao nhất bởi một toà
án hoàn toàn độc lập.
Và mọi thứ, sẽ đều bị xét xử theo Hiến pháp của họ.
Còn chúng ta, khi nào có thể thiết lập nên một bản Hiến pháp tương
tự như thế cho quốc gia mình?
__._,_.___
No comments:
Post a Comment
Thanks