Diễn
biến mới của vụ kiện Biển Đông
Cú liếm của đường lưỡi
bò made in China gây thiệt hại cho Việt Nam nhiều nhất chứ không phải
Philippines. Tuy nhiên để bảo vệ chủ quyền Philippines đã dũng cảm đương đầu
với Trung Quốc, kiện Trung Quốc ra tòa án quốc tế, còn Việt Nam lại ngậm bồ hòn
khen ngọt. Giặc đã nhảy vào sân nhà mà Đảng vẫn án binh bất động.
Tuyên bố của phát ngôn
viên Lê Hải Bình hôm 11.12.2014 nói rằng “Hà Nội đã đề nghị Tòa án Trọng tài
thường trực tại La Haye (Hà Lan) quan tâm đến các quyền và lợi ích pháp lý của
Việt Nam tại biển Đông”, theo giáo sư Carlye Thayer, chỉ là một hành động lách
vào vụ kiện Trung Quốc bằng cửa sau. Ông này cũng bình luận rằng Việt
Nam chỉ mới làm điều tối thiểu trong một loạt các thủ tục pháp lý có
trong tay để chống lại các yêu sách chủ quyền quá đáng của Trung Quốc tại Biển
Đông.
Giặc đã đổ đất, xây
sân bay ngay trước cửa nhà mà chỉ dám “hành động tối thiểu”, lách vào
vụ kiện bằng cửa sau, vậy bao giờ, bao giờ Đảng, Nhà nước Việt Nam mới
dám đàng hoàng cầm đơn kiện đi bằng cửa chính, kiện Trung Quốc lên Tòa án Trọng
tài thường trực quốc tế tại La Haye? Trong khi lòng dân sục sôi, từ tầng lớp
trí thức cho đến người dân thường, ở bất cứ nơi đâu và trong bất cứ hoàn cảnh
nào cũng có cách bộc lộ, thì không biết Đảng có nhận thấy và có đánh giá được
hết tầm mức quan trọng của nó? Làm
điều tối thiểu hay lách cửa sau thôi
thì cũng là bắt đầu có khởi động rồi đấy, nhưng rõ ràng nhìn trong chiến lược
đối phó với kẻ thù ngàn lần thâm hiểm thì chậm chạp quá, chỉ mới là một nhúc
nhích lấy lệ, và làm sao xứng được với mong mỏi của dân chúng. Thế mới biết
“tình đồng chí” môi hở răng lạnh nhiều khi còn nặng hơn cả núi Thái Sơn.
Bauxite Việt Nam
Gs Ngô Vĩnh Long: Việt Nam để mở cơ hội kiện
Trung Quốc về Biển Đông
Ngày 11/12/2014, Bộ
Ngoại giao Việt Nam chính thức cho biết là đã thông báo cho Toà án Trọng tài
Thường trực lập trường của Việt Nam về Biển Đông, trong lúc Toà đang xem xét
đơn kiện của Philippines. Theo nhận định của Giáo sư Ngô Vĩnh Long, chuyên gia
kỳ cựu về Biển Đông tại trường Đại học Maine (Hoa Kỳ), có thể xem đây là một
động thái cần thiết của Việt Nam nhằm tạo cơ sở cho việc kiện Trung Quốc trong
tương lai.
Trả lời câu hỏi của RFI
qua thư điện tử, Giáo sư Ngô Vĩnh Long phân tích :
«Câu trả lời của ông Lê Hải Bình về vụ kiện
Trọng tài Biển Đông của Philippines cho thấy có lẽ Việt Nam đã nộp cái gọi là
đề xuất của phía “bạn của tòa” (amicus curiae submission). Việc này rất cần
thiết để phát biểu lập trường và quan điểm của Việt Nam trong việc ủng hộ vụ kiện
cũng như bảo vệ “các quyền và lợi ích pháp lý” của Việt Nam như đã tuyên bố.
Thêm vào đó nó cũng giúp cho Việt Nam để mở cơ
hội kiện Trung Quốc trong tương lai. Nếu Việt Nam đã không làm như thế thì sau
này Việt Nam khó có thể vận động sự ủng hộ của thế giới khi đi đến quyết định kiện
Trung Quốc».
Theo Giáo sư Long, Việt
Nam đã lên tiếng kịp lúc để duy trì khả năng bảo vệ quyền lợi của mình trong tư
cách là nước bị đường lưỡi bò Trung Quốc tác hại nặng nhất:
«Có lẽ là để gián tiếp ủng hộ vụ kiện của
Philippines, ngày 05/12/2014, Bộ Ngoại Giao Mỹ đã chính thức công bố một nghiên
cứu của Bureau Oceans and International Environmental and Scientific Affairs trong
đó phân tích rõ ràng các đòi hỏi của Trung Quốc ở Biển Đông là phi lý và phi
pháp.
Hai ngày sau (ngày 07/12), chính phủ Trung Quốc
đã đưa ra một công bố chính thức về vụ kiện của Philippines và bác bỏ một cách
rất ương ngạnh vụ kiện ấy.
Việt Nam là nước bị thiệt hại nhất vì “đường
lưỡi bò” (mà vụ kiện của Philippines chủ yếu là về đòi hỏi phi lý và phi pháp
này của Trung Quốc) cũng như những hành động xâm chiếm khác của Trung Quốc.
Do đó, nếu Việt Nam đã không lên tiếng khẳng
định quyền lợi của mình khi Trung Quốc đưa ra công bố chính thức về vụ kiện của
Philippines, cũng như trước thời hạn hết được nộp ý kiến, thì Việt Nam đã bỏ đi
một cơ hội rất lớn để bảo vệ quyền lợi của chính mình».
***
Phụ lục
Biển Đông: Việt Nam chính thức nhờ Trọng tài
quốc tế bảo vệ quyền lợi
Hải quân Việt Nam canh
gác tại bãi Thuyền Chài (Barque Canada Reef) thuộc quần đảo Trường Sa. Ảnh tư
liệu chụp ngày 17/01/2013.REUTERS/Quang Le/Files
Trong một tuyên bố ngắn
gọn vào ngày 11/12/2014, Việt Nam xác nhận là đã yêu cầu Tòa án trọng tài quốc
tế chú ý đến «quyền và lợi ích» pháp lý của Việt Nam ở Biển Đông.
Tuy không hẳn là một
quyết định kiện các yêu sách chủ quyền của Trung Quốc như Philippines đã làm,
nhưng quyết định của Việt Nam gián tiếp bác bỏ các luận điểm của Bắc Kinh về
Biển Đông.
Trả lời báo chí về lập
trường của Việt Nam liên quan đến diễn biến mới trong vụ Philippines kiện đường
lưỡi bò Trung Quốc tại Biển Đông trước Tòa án Trọng tài Liên Hiệp Quốc về Luật
Biển, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Việt Nam Lê Hải Bình xác nhận rằng Việt Nam
đã chính thức bày tỏ quan điểm của mình, đồng thời yêu cầu Tòa Trọng tài quan
tâm đến quyền lợi của Việt Nam tại Biển Đông:
« Để bảo vệ các quyền và lợi ích pháp lý của
mình ở Biển Đông có thể bị ảnh hưởng bởi vụ kiện Trọng tài Biển Đông, Việt Nam
đã bày tỏ với Tòa trọng tài lập trường, quan điểm của mình đối với vụ kiện và
đề nghị Tòa trọng tài quan tâm đến các quyền và lợi ích pháp lý đó của Việt
Nam».
Trước đó ông Lê Hải Bình
đã lên tiếng cực lực phản đối việc Bắc Kinh mới đây đã tái khẳng định chủ quyền
của họ trên hầu như toàn bộ Biển Đông trong bản Tuyên bố lập trường của Trung
Quốc về vụ kiện của Philippines:
«Lập trường nhất quán của Việt Nam là kiên quyết
bác bỏ yêu sách của Trung Quốc đối với quần đảo Hoàng Sa, Trường Sa và vùng
nước phụ cận cũng như yêu sách “các quyền lịch sử” của Trung Quốc đối với vùng
nước, đáy biển, lòng đất dưới đáy biển bên trong “đường đứt đoạn” do Trung Quốc
đơn phương đưa ra».
Bắc Kinh đòi Hà
Nội «thiết thực»
tôn trọng chủ quyền Trung Quốc ở Biển Đông
Đúng với dự đoán, ngay
sau các tuyên bố từ phía Hà Nội, Bắc Kinh đã phản ứng gay gắt. Phát ngôn viên
Bộ Ngoại giao Trung Quốc Hồng Lỗi đã bác bỏ các tuyên bố của Việt Nam và yêu
cầu Hà Nội thiết thực tôn trọng chủ quyền lãnh thổ và quyền lợi trên
biển của Trung Quốc.
Theo Tân Hoa Xã, ông
Hồng Lỗi còn nhắc lại yêu cầu Việt Nam cùng với Trung Quốc giải quyết
tranh chấp bằng đàm phán song phương «trên cơ sở tôn trọng sự thật
lịch sử và Luật quốc tế».
Điểm cần ghi nhận trong
tuyên bố này là Bộ Ngoại giao Trung Quốc nói đến đàm phán về Nam Sa (tức
(Trường Sa) chứ không nói gì đến đàm phán về Tây Sa (tức Hoàng Sa), mà Trung
Quốc đã mặc nhiên coi là lãnh thổ của họ, không phải là đối tượng đàm phán.
Theo các chuyên gia phân
tích, dù việc Việt Nam quyết định cầu viện đến Tòa án Trọng tài Liên Hiệp Quốc
trên hồ sơ Biển Đông không hẳn là một đơn kiện Trung Quốc như Philippines đã
làm, nhưng động thái này là một động thái theo chiều hướng vận động công luận
quốc tế chống lại yêu sách chủ quyền quá trớn của Trung Quốc tại Biển Đông.
***
Gs Thayer: Việt Nam đã lách vào vụ kiện Trung
Quốc bằng “cửa sau”
Tàu tuần dương Trung
Quốc (màu trắng) cản mũi tàu cảnh sát biển Việt Nam trong vùng biển của Việt
Nam (ảnh chụp ngày 14/05/2014) REUTERS
Trong tuyên bố hôm thứ
Năm, 11/12/201, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Việt Nam Lê Hải Bình cho biết là
Hà Nội đã đề nghị Toà án Trọng tài Thường trực tại La Haye (Hà Lan), quan tâm
đến các quyền và lợi ích pháp lý của Việt Nam tại Biển Đông. Trả lời phỏng vấn
của RFI, chuyên gia Carlyle Thayer tại Học viện Quốc phòng Úc phân tích thêm về
chiến lược ngoại giao mới này của Việt Nam.
Về ý nghĩa của văn kiện
có thể gọi là Tuyên bố lập trường của Việt Nam trên vấn đề Biển Đông, lại được gởi
đến Tòa án Trọng tài Liên Hiệp Quốc về Luật Biển, Giáo sư Thayer nêu bật sự
kiện là tuyên bố của Việt Nam không phải là đơn kiện Trung Quốc, nhưng đã phản
bác toàn bộ luận điểm của Trung Quốc dù không gọi đích danh.
Thayer:
Việt Nam đã chuyển đến Toà án Trọng tài Thường trực (Permanent Court of
Arbitration – PCA) một tuyên bố chính thức về các quyền của mình (ở Biển Đông).
Đây không phải là một “đơn kiện” (statement of claim) như
Philippines đã đưa ra hồi tháng Giêng 2013, mà chỉ là một tuyên bố về các quyền
của Việt Nam trong vụ kiện tụng giữa Trung Quốc và Philippines tại Tòa án Trọng
tài.
Trong tuyên bố này, Việt Nam thừa nhận Toà án
Trọng tài Thường trực – PCA có quyền tài phán đối với trường hợp của
Philippines. Hà Nội đề nghị Tòa án “quan tâm đúng đắn” tới các quyền và lợi ích
của Việt Nam. Và Việt Nam bác bỏ Đường 9 đoạn của Trung Quốc (tại Biển Đông),
xem đấy là điều không có bất kỳ cơ sở pháp lý nào.
Tất cả ba điểm trong tuyên bố đều phản bác lại
nội dung Văn kiện về Lập trường mà Trung Quốc vừa mới công bố.
Ý nghĩa quan trọng trong
bản tuyên bố của Việt Nam, theo giáo sư Thayer là việc mặc nhiên giành quyền
tham gia vụ kiện Trung Quốc một cách gián tiếp:
Thayer:
Khi bày tỏ mối quan tâm của mình
trong trường hợp này, Việt Nam không tham gia cùng Philippines vào vụ kiện Trung
Quốc. Tuy nhiên, bản tuyên bố của Việt Nam sẽ được các thẩm phán của Toà án ghi
nhận trong vụ xét xử kiện tụng giữa Trung Quốc và Philippines. Điều này sẽ có
tác dụng nâng cao – tuy chỉ là một chút – tầm quan trọng của vụ kiện.
Nói một cách khác, cho dù vụ kiện chỉ là một vấn
đề song phương giữa Trung Quốc và Philippines, nhưng việc phân xử của các thẩm
phán sẽ phải tính tới các lợi ích của các bên khác có thể bị phán quyết ảnh hưởng.
Rất có thể là với việc gửi bản tuyên bố về các
quyền tới Tòa án Trọng tài, Việt Nam sẽ được mời đến trình bày các quyền và lợi
ích của mình. Có thể nói, Việt Nam tiến hành kiện tụng “qua cửa hậu”.
Mới chỉ là điều
tối thiểu trong hàng loạt hành động có thể làm
Tuy nhiên, theo nhận xét
của chuyên gia Thayer, Việt Nam mới chỉ làm điều tối thiểu trong một loạt các
thủ tục pháp lý có trong tay để chống lại các yêu sách chủ quyền quá đáng của
Trung Quốc tại Biển Đông.
Thayer : Có
những thông tin trái ngược nhau về khả năng Việt Nam kiện (Trung Quốc). Việt
Nam đã gửi tuyên bố về các quyền của mình tới Tòa vào ngày 05/12 (trùng với
ngày Bộ Ngọai giao Mỹ công bố bản báo cáo về Các Ranh giới trên Biển).
Có những tin đồn trong
giới ngoại giao là Việt Nam đã chuẩn bị một biện pháp pháp lý mạnh mẽ hơn và đã
tham vấn các nước bạn. Nếu tin đồn này là đúng, thì vào phút chót, Việt Nam đã
chọn một giải pháp tối thiểu. Hai ngày sau, hôm 07/12/2014, Trung Quốc đã công
bố Văn kiện về Lập trường.
Đối với giáo sư Thayer,
không phải là ngẫu nhiên mà chính phủ Việt Nam đã quyết định chính thức gởi đến
Tòa án Trọng tài Thường trực tuyên bố lập trường về vụ kiện Trung Quốc của
Philippines. Sự kiện này có liên quan đến Hội nghị Toàn thể Ban Chấp hành Trung
ương lần thứ 10 của đảng Cộng sản Việt Nam, dự trù mở ra ngày 20/12 tới đây, và
sự kiện Hoa Kỳ chính thức công bố tài liệu nghiên cứu đả phá yêu sách chủ quyền
của Trung Quốc tại Biển Đông.
Thayer:
Các hành động của Việt Nam được tiến hành vào lúc trước khi có Hội nghị
Toàn thể Ban Chấp hành Trung ương lần thứ 10 của đảng Cộng sản Việt Nam. Các
hành động pháp lý của Việt Nam sẽ nhằm xoa dịu những người chỉ trích ở trong
nước. Họ có thể không hoàn toàn thỏa mãn nhưng sẽ được ấm lòng hơn với việc
chính quyền gửi tuyên bố tới Toà án Trọng tài.
Bất luận thế nào, Ban
Chấp hành Trung ương cũng phải đáp ứng tâm tư của các ủy viên liên quan đến
việc kiện Trung Quốc. Họ sẽ phải chấp nhận và ủng hộ quyết định của chính phủ.
Thời điểm Việt Nam gửi
tuyên bố tới Toà án, trùng với ngày Bộ Ngoại giao Mỹ công bố tài liệu về Các
Ranh giới trên Biển, và 2 ngày trước khi Trung Quốc công bố Văn kiện về Lập
trường, quả là rất phù hợp. Các sự kiện này, khi xem xét trong tổng thể, làm
nổi bật lên vai trò của luật pháp quốc tế như là một công cụ để xử lý các tranh
chấp về lãnh thổ ở Biển Đông.
Trung Quốc sẽ không hài
lòng bởi vì họ đã cố sức làm sao cho Tòa án Trọng tài không thụ lý vụ kiện của
Philippines.
***
Vụ kiện Biển
Đông: Việt Nam bác bỏ toàn bộ luận điểm của Trung Quốc
Bản đồ yêu sách chủ
quyền (đường chấm đỏ) của Trung Quốc tại Biển Đông
Trong một động thái sẽ
làm Trung Quốc giận dữ, Việt Nam hôm qua 11/12/2014 cho biết là đã chính thức
lên tiếng về vụ kiện Trung Quốc về Biển Đông do Philippines khởi xướng trước
Tòa án Trọng tài Liên Hiệp Quốc về Luật Biển (ITLOS). Dù không chỉ đích danh
Trung Quốc, nhưng Hà Nội được cho là đã phản bác tất cả các luận điểm của Bắc
Kinh về vụ kiện này.
Phía Việt Nam chưa tiết
lộ gì nhiều về văn kiện gởi đến tòa án, nhưng nhật báo Hồng Kông South China
Morning Post số ra hôm nay tiết lộ rằng Việt Nam đã gửi một bản báo cáo đó vào
thứ sáu 05/12/2014, trong đó nêu lên ba điểm phản bác rõ rệt các lập trường về
vụ kiện Trọng tài Biển Đông mà Trung Quốc công bố ngày 07/12.
Điểm đầu tiên, là Việt
Nam công nhận thẩm quyền của Tòa án trong việc thụ lý đơn kiện của Philippines,
đối lập trực tiếp với quan điểm của Trung Quốc theo đó Tòa án Trọng tài không
có quyền thụ lý hồ sơ Biển Đông.
Điểm thứ hai là Việt Nam
yêu cầu Tòa án, khi xem xét đơn kiện Trung Quốc của Philippines, nên “quan
tâm thích đáng” đến quyền lợi hợp pháp của Việt Nam tại các vùng Hoàng Sa,
Trường Sa, và trong vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa của Việt Nam.
Điểm cuối cùng, là Việt
Nam phản bác toàn bộ Đường chín đoạn – cơ sở các yêu sách chủ quyền của Trung
Quốc tại Biển Đông, cho đấy là một điều không có cơ sở pháp lý.
Theo giới quan sát, khi
chính thức tuyên bố lập trường trên vụ Philippines kiện Trung Quốc về Biển
Đông, Việt Nam vừa tìm cách bảo vệ quyền lợi của mình, vừa tấn công vào các yêu
sách chủ quyền quá đáng của Trung Quốc.
Không trực tiếp
kiện nhưng sẽ tham gia vụ kiện
Trả lời phỏng vấn của
RFI, giáo sư Carl Thayer, chuyên gia về Biển Đông tại Học viện Quốc phòng Úc,
đã nêu bật một ý nghĩa quan trọng trong động thái của Việt Nam: đó là mở đường
tham gia vụ kiện của Philippines dù không trực tiếp đứng ra kiện Trung Quốc.
“Khi bày tỏ mối quan tâm của mình trong
trường hợp này, Việt Nam không tham gia cùng Philippines vào vụ kiện Trung
Quốc. Tuy nhiên, bản tuyên bố của Việt Nam sẽ được các thẩm phán của Toà án ghi
nhận trong vụ xét xử kiện tụng giữa Trung Quốc và Philippines. Điều này sẽ có
tác dụng nâng cao – tuy chỉ là một chút – tầm quan trọng của vụ kiện.
Nói một cách khác, cho dù vụ kiện chỉ là một vấn
đề song phương giữa Trung Quốc và Philippines, nhưng việc phân xử của các thẩm
phán sẽ phải tính tới các lợi ích của các bên khác có thể bị phán quyết ảnh hưởng.
Rất có thể là với việc gửi bản tuyên bố về các
quyền tới Tòa án Trọng tài, Việt Nam sẽ được mời đến trình bày các quyền và lợi
ích của mình. Có thể nói, Việt Nam tiến hành kiện tụng “qua cửa hậu”.
Đây cũng là ý kiến của
giáo sư Ngô Vĩnh Long, Đại học Maine, Hoa Kỳ. Đối với giáo sư Long, việc Việt
Nam công bố lập trường trên vụ kiện là một động thái cần thiết nhằm tạo cơ sở
cho việc kiện Trung Quốc trong tương lai, nhất là “trong bối cảnh Việt Nam là nước bị thiệt
hại nhất vì “đường lưỡi bò” (mà vụ kiện của Philippines chủ yếu là về đòi hỏi
phi lý và phi pháp này của Trung Quốc), cũng như những hành động xâm chiếm khác
của Trung Quốc”.
Theo giáo sư Long : “Nếu Việt Nam đã không lên tiếng khẳng
định quyền lợi tại Biển Đông khi Trung Quốc đưa ra công bố chính thức về vụ kiện
của Philippines, cũng như trước thời hạn hết được nộp ý kiến, thì Việt Nam đã
bỏ đi một cơ hội rất lớn để bảo vệ quyền lợi của chính mình”.
Tóm lại, trong vụ
Philippines kiện Trung Quốc hiện nay, Việt Nam đã tiến thêm một bước trong việc
ủng hộ Manila một cách cụ thể, và đã không ngần ngại đương cự lại Bắc Kinh.
Giới phân tích đang chờ
đợi xem Trung Quốc sẽ phản ứng ra sao. Câu trả lời có thể sẽ được thấy vào bước
đầu tại một Hội nghị thượng đỉnh giữa Trung Quốc với các nước lưu vực sông
Mêkông, sẽ mở ra vào tuần tới tại Bangkok, với sự tham gia của Thủ tướng Trung
Quốc Lý Khắc Cường.
|
|
|||||||
|
|
 |
|
|
|
|
|
|
|
Trong một động thái sẽ làm Trung Quốc giận dữ, Việt Nam hôm qua 11/12/2014 cho
biết là đã chính thức lên tiếng về vụ kiện Trung Quốc về Biển Đông do Philippines ...
|
|||||||
|
Aperçu par Yahoo
|
|||||||
|
|
|||||||
__._,_.___
No comments:
Post a Comment
Thanks